BDO co to takiego? Kto musi się rejestrować w BDO?

Prowadzenie działalności nakłada na firmę szereg obowiązków. Poza podstawowymi kwestiami związanymi z Urzędem Skarbowy czy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych przedsiębiorca zobowiązany jest do realizowania obowiązków względem ochrony środowiska oraz gospodarki odpadami. W tym artykule przybliżymy kwestie związane z BDO.

Co to jest BDO? Czemu służy rejestr BDO?

BDO jest systemem teleinformatycznym, którego początki sięgają 2012 r. System BDO został uruchomiony w roku 2018, z czasem poza ewidencją podmiotów jego funkcjonalność wzrastała. Obecnie system zarządzania odpadami BDO jest w pełni elektroniczny – nie ma możliwości złożenia wniosku papierowego. Wyjątek stanowią podmioty zagraniczne, które nie posiadają swoich oddziałów na terenie Polski.

Kto musi zarejestrować się do BDO?

Podmioty zobowiązane do zarejestrowania się w BDO nie zostały nigdzie wprost wskazane, a na to czy ten obowiązek na nich ciąży, świadczy to czy i jakie produkty oraz produkty w opakowaniach wprowadzają na rynek. Istotną rolę w określeniu obowiązku wpisu do BDO pełni indywidualna analiza prowadzonej działalności ze specjalistą, która pozwala na uniknięcie niepożądanych konsekwencji w postaci zaległości oraz kar.

Firma, która zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa zobowiązana jest do rejestracji w bazie BDO, wpis powinna uzyskać jeszcze przed rozpoczęciem działalności, która tego wymaga.

Obowiązkowy wpis do BDO – dla kogo?

Istotną rolę odgrywa zakres wpisu do bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Element związany z rodzajem wytwarzanych odpadów i ich masą w skali roku jest tylko jednym z czynników, który obowiązkowo powinien zostać uwzględniony. Firma może podlegać pod wpis z uwagi na m.in. na:

• Ustawę z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej,
• Ustawę z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji,
• Ustawę z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach,
• Ustawę z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi,
• Ustawę z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym,
• Ustawę z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.

Ewidencja odpadów BDO – jak zacząć?

Pierwszym krokiem do prowadzenia elektronicznej ewidencji odpadów będzie złożenie wniosku o wpis do rejestru BDO. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, podmiot otrzymuje pełny dostęp do funkcjonalności rejestru BDO dla przedsiębiorców. Dopiero po uzyskaniu wpisu dostępna będzie możliwość utworzenia dokumentów takich jak, np. karty ewidencji odpadów, karty przekazania odpadów czy sprawozdań rocznych.

Po złożeniu wniosku o wpis do rejestru poprzez dostępny formularz na stronie Urzędu Marszałkowskiego, urząd nadaje indywidualny numer rejestrowy, który zostaje przypisany do danego podmiotu. Marszałek Województwa nie przypisze numer BDO do innej firmy, nawet po wykreśleniu poprzedniego właściciela z rejestru BDO.

Wytwórca odpadów i wpis do rejestru BDO

Odpady należy podzielić z uwagi na źródło ich wytworzenia. Rozróżniamy dwa strumienie: odpady komunalne oraz odpady inne niż komunalne. W przypadku odpadów innych niż komunalne rolę odgrywa rodzaj wytworzonego odpadu zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów oraz Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.

Zgodnie z art. 3 ust 1 pkt 32 Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, wytwórcę odpadów rozumie się przez każdego, kogo działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów (pierwotny wytwórca odpadów) oraz każdego, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu odpadów. Do takich podmiotów zalicza się np. wytwórcę odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw. 

W przypadku odpadów zdawanych do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków w rozumieniu art. 5 pkt 9 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów (Dz. U. poz. 1250), wytwórcą jest również podmiot świadczący usługę odbioru odpadów w porcie lub przystani morskiej.

Ewidencja odpadów przez rejestr BDO – kto nie musi jej prowadzić?

Na uwagę zasługuje lista kodów odpadów wskazana w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów. Rozporządzenie odbiega od pełnego katalogu odpadów i może bezpośrednio wpływać na obowiązek rejestracji w BDO. Poniższa tabela przedstawia kody odpadów wskazane w Rozporządzeniu, które nie podlegają obowiązkowej rejestracji w BDO:

Lp.	Rodzaj odpadów	Kod odpadów	Ilość odpadów (Mg/rok)
1.	Odpadowa masa roślinna	02 01 03	bez ograniczeń
2.	Odchody zwierzęce	02 01 06	bez ograniczeń
3.	Odpady z gospodarki leśnej	02 01 07	do 10
4.	Odpady metalowe	02 01 10	do 10
5.	Odpady kory i korka	03 01 01	do 20
6.	Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir inne niż wymienione w 03 01 04	03 01 05	do 20
7.	Odpadowy toner drukarski inny niż wymieniony w 08 03 17 (Wskazany rodzaj odpadów dotyczy wyłącznie odpadów powstających z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania farb drukarskich. Odpady powstające z tonerów i kartridży do drukarek biurowych i drukarek stosowanych w gospodarstwach domowych są oznaczane odpowiednio kodem 16 02 13* albo 16 02 14)	08 03 18	do 0,2
8.	Odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów	12 01 01	do 0,1
9.	Odpady z toczenia i piłowania metali nieżelaznych	12 01 03	do 0,05
10.	Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe	13 02 08*	do 0,02
11.	Opakowania z papieru i tektury	15 01 01	do 0,5
12.	Opakowania z tworzyw sztucznych	15 01 02	do 0,5
13.	Opakowania z drewna	15 01 03	do 1
14.	Opakowania z metali	15 01 04	do 1
15.	Opakowania wielomateriałowe	15 01 05	do 0,5
16.	Opakowania ze szkła	15 01 07	do 0,5
17.	Opakowania tekstyliów	15 01 09	do 0,2
18.	Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone	15 01 10*	do 0,2
19.	Opakowania z metali zawierające niebezpieczne porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego inne niż z azbestu, włącznie z pustymi pojemnikami ciśnieniowymi	ex 15 01 11*	do 0,05
20.	Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02	15 02 03	do 0,2
21.	Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12	16 02 13*	do 0,05
22.	Zużyte urządzenia inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 13	16 02 14	do 0,1
23.	Elementy usunięte ze zużytych urządzeń inne niż wymienione w 16 02 15	16 02 16	do 0,05
24.	Nieorganiczne odpady inne niż wymienione w 16 03 03, 16 03 80	16 03 04	do 0,2
25.	Organiczne odpady inne niż wymienione w 16 03 05, 16 03 80	16 03 06	do 0,2
26.	Produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia	16 03 80	do 0,1
27.	Baterie zawierające rtęć	16 06 03*	do 0,005
28.	Baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03)	16 06 04	do 0,02
29.	Inne baterie i akumulatory	16 06 05	do 0,02
30.	Magnetyczne i optyczne nośniki informacji	16 80 01	do 0,05
31.	Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów	1701 01	do 10
32.	Gruz ceglany	17 01 02	do 10
33.	Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia	17 01 03	do 10
34.	Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06	17 01 07	do 10
35.	Usunięte tynki, tapety, okleiny itp.	17 01 80	do 5
36.	Drewno	17 02 01	do 10
37.	Szkło	17 02 02	do 5
38.	Tworzywa sztuczne	17 02 03	do 5
39.	Miedź, brąz, mosiądz	17 04 01	do 5
40.	Ołów	17 04 03	do 5
41.	Cynk	17 04 04	do 5
42.	Żelazo i stal	17 04 05	do 5
43.	Cyna	17 04 06	do 5
44.	Mieszaniny metali	17 04 07	do 5
45.	Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03	17 05 04	do 20
46.	Materiały budowlane zawierające gips inne niż wymienione w 17 08 01	17 08 02	do 10

Transport odpadów i przekazywanie ich do punktów odbioru

Podmiot zobowiązany jest do prawidłowego gospodarowania wytworzonymi przez siebie odpadami. Odpady mogą zostać przekazane tylko określonym podmiotom na podstawie np. Karty Przekazania Odpadów (KPO). Warto pamiętać o Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi na potrzeby własne. Podmioty transportujące odpady lub recyklingujące odpady do tego przeznaczone przeanalizować czy nie posiadają odpadów w postaci takiej, które zobowiązują ich do tego, aby rejestrować w BDO swoją firmę.  

Za niewpisanie się do BDO grożą sankcje!

Prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu do rejestru BDO podlega karze grzywny lub karze administracyjnej w wysokości 1 000 000 zł. Dodatkowo przewidziana jest również kara aresztu – należy pamiętać, że kara 1 000 000 zł jest górną możliwą karą a przy jej wymierzeniu uwzględnia się szereg czynników. Z pewnością forma kary w postaci aresztu czy kwoty 1 000 000 zł jest formą niecodzienną i nieobligatoryjną.

Szkolenie z obsługi BDO dla firm

Mając status wprowadzającego na terytorium kraju produkty w opakowaniach, prowadząc działalność w zakresie wytwarzania odpadów w ilości i masie wskazanych w Rozporządzeniu obowiązek uzyskaniu wpisu do BDO może objąć Twoją firmę. Uzyskanie wpisu do rejestru BDO, umieszczenie informacji o zakresie wytwarzanych odpadów w BDO, posługiwanie się numerem rejestrowym będzie nie wszystkim. Składanie sprawozdań o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami i/lub wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami, to część obowiązków stojąca przed przedsiębiorcami. Z pomocą przychodzą specjaliści z EcoClean doradztwo, więcej o rejestracji w BDO tutaj.

FAQ